Welke vraagtechniek of vraagtechnieken voor coaches of begeleidende professionals in het onderwijs, de jeugdzorg, hulpverlening of in een organisatie pakken al binnen drie coachingsgesprekken een mentale hulpvraag aan? Er bestaan veel verschillende gesprekstechnieken als interventie, maar niet allemaal zijn deze even veilig, snelwerkend en effectief? In dit artikel ontdek je een doelgerichte aanpak waarbij de regie over eigen leer- en denkprocessen centraal staat tijdens een coachingssessie.
Veilig toepasbare vraagtechniek inzetten? Op deze non-verbale wijze krijgt de persoon zelf de regie over zijn eigen hoofd, zonder de probleeminhoud te hoeven delen
Voordat je inzichten krijgt in de MatriXmethode als vraagtechniek, wordt in de animatie uitgelegd waarom het stellen van de juiste vragen zo krachtig is:
Er zijn diverse voordelen om een vraagtechniek te gebruiken tijdens jouw coachingsgesprek. Door het stellen van gerichte vragen, gaat de cliënt namelijk zelf aan het werk met de antwoorden die worden gegeven. Als professional begeleid je dit stapsgewijze proces, zodat de persoon zelf een manier ontdekt en gebruikt die voor hem of haar werkt.
Want stel dat je als professional een oplossing voor een ander moet bedenken. Hoeveel tijd en moeite zou dat jou kosten? En als dat niet hoeft doordat je gerichte vragen stelt, hoeveel zou dat jou opleveren?
Door het stellen van gerichte vragen, gaat de cliënt namelijk zelf aan het werk met de antwoorden die worden gegeven
Later in dit artikel krijg je ervaringen waarbij professionals en cliënten zelf vertellen hoe ook jij als hbo-professional dit kan gebruiken in je huidige werk. Wel kan je alvast zien wat enkele voordelen zijn van de MatriXmethode voor de professional én de cliënt bij IQ-, EQ- en psychosomatische hulpvragen.
Welke vragen stel je bij mentale hulpvragen?
Natuurlijk is iedere hulpvraag anders, want ieder persoon is uniek. De ene cliënt heeft last van een angst, de ander van een vol hoofd of een onbegrepen klacht zoals tinnitus. Zoveel mensen, zoveel hulpvragen. Wel is het zo dat bij mentale hulpvragen dezelfde soort vraagtechniek gebruikt kan worden. De aanpak is hetzelfde, de manier van vragen stellen zijn verschillend.
Zo maken wij een onderscheid tussen twee soorten mentale problemen:
- IQ-gerelateerd hulpvragen zoals stress, moeite met informatie onthouden
- Psychosomatische problemen zoals SOLK, tinnitus, migraine
- EQ-gerelateerde problemen zoals angsten, trauma’s en rouw.
Eigenlijk is de lijst van klachten eindeloos, want bijvoorbeeld een angst voor honden kan voor iedereen anders zijn. Want wie is er niet bang voor een bull dog, maar wel voor een Duitse herder? Daar verschillen diverse mensen van mening over, vooral door de eigen ervaringen en kennis die ze hebben.
Wil je weten waarom de regie over het eigen hoofd zo belangrijk is bij het stellen van doelgerichte vragen? Ontdek hoe de MatriXmethode helpt bij mentale problemen:
Welke vragen worden gesteld om een effectief gesprek te voeren? Dat is afhankelijk per hulpvraag. De meeste professionals die onze vraagtechniek gebruiken, krijgen te maken met cognitieve (IQ), psychosomatische en emotionele (EQ) hulpvragen.
Op mijn Youtube-kanaal vind je tientallen coachingsvideo’s die met toestemming zijn opgenomen met cliënten. Je ziet dan precies hoe een sessie verloopt, welke vragen worden gesteld en wat de reacties zijn.
Krijg eerst inzichten in de MatriXmethode als veilig toepasbare en vraaggerichte gesprekstechniek:
Hoe stel je de juiste vragen? Natuurlijk is deze manier van gespreksvoering niet in één keer ontstaan. Ik heb er vele jaren aan moeten werken om de methodiek nu zo concreet en oplossingsgericht te maken.
In een notendop zijn enkele vragen bij emotionele problemen:
-
- Vraag 1: Waar kan ik je mee helpen?
-
- Vraag 2: Is het een plaatje, geluid, gevoel, reuk, smaak of gedachte dat je als eerst wilt aanpakken?
- Vraag 3: Wat is de lading van schaal 0 tot en met 10, waarbij 10 het meest vervelend is
- Vraag 4: Wat zou je willen doen met die beleving die je op dit moment ervaart?
- Vraag 5: Stel dat je het plaatje denkbeeldig kan vernietigen en vervangen, zou je dat willen?
In de video geef ik een uitleg over hoe deze techniek werkt bij emotionele problemen:
Zoals je in het voorbeeld kunt zien, wordt gebruik gemaakt van de verbeeldingskracht. De cliënt behoudt de focus, zonder afleiding.
Bij cognitieve problemen worden er andere vragen gesteld. Op onze site vind je coachingsvideo’s en ervaringen waarbij je kunt zien hoe het werkt. Een snelle en laagdrempelige manier is om de methode zelf te ervaren. Zou je dat willen?
De meeste professionals die onze vraagtechniek gebruiken, krijgen te maken met cognitieve (IQ), psychosomatische en emotionele (EQ) hulpvragen
Vraagtechnieken in de klas gebruiken door onderwijsprofessionals
In het onderwijs zou deze manier van vragen stellen zinvol zijn, omdat veel kinderen snel een voorstelling kunnen maken. Het gebruiken van de fantasie is natuurlijk geen nieuwigheid. In de klas zouden leerlingen en onderwijsprofessionals er goed aan doen om één of meerdere vraagtechnieken te gebruiken in hun gesprekken. Dan kan op een relatief snelle en effectieve wijze het kind worden geholpen. En op korte termijn, zonder hulpmiddelen of andere tussenpersonen.
Dat hebben ze ook in Zutphen ervaren. Daar wordt de MatriXmethode toegepast. De leraressen en leerlingen delen zelf hun ervaringen nu ze een praktische tool beheersen in de klas:
Er zijn meer onderwijsprofessionals die nu een krachtige techniek hebben die ze tijdens de leraren-opleiding hebben gemist. Want op school wordt vaak wel geleerd WAT er geleerd moet worden, maar kinderen en jongeren hebben geen idee HOE ze al die informatie moeten onthouden en terugvinden.
Het is geen trucje of toverstafje wat je hebt, maar een serieuze manier van korte vragen stellen waardoor de hulpvrager zelf aan het werk gaat
Gelukkig zien meer onderwijzers de toegevoegde waarde van het stellen van de juiste vragen als er een hulpvraag is. Het bijzondere is, is dat deze aanpak simpel, maar niet eenvoudig is. Daarmee wordt bedoeld dat het logisch lijkt, maar je moet wel de juiste kennis en vaardigheden beheersen. Het is dan ook geen trucje of toverstafje wat je hebt, maar een serieuze manier van vragen stellen.
De volgende onderwijsprofessional, Roxana, heeft gezien hoe het onderwijs effectiever kan worden waar juist veel mensen naar op zoek zijn:
Is het handig om tijdens een coachingsgesprek verschillende vraagtechnieken te gebruiken? Dat hangt van een hulpvraag en een situatie af. Sommige gesprekstechnieken zijn prima te gebruiken naast andere methodieken. De MatriXmethode is daar een voorbeeld van. Het zorgt ervoor dat mentale blokkades en belemmeringen worden aangepakt doordat direct vraaggericht tot de kern van het probleem wordt gekomen.
“Met de maand, week, dag word ik meer enthousiast over de MatriXmethode omdat ik zoveel toffe dingen terugkrijg” – Ingrid Gijsman
Tijdens het gesprek moet of wil een professional vaak van alles weten, terwijl niet iedere cliënt daadwerkelijk alles blootgeeft. De kans bestaat daardoor dat de echte hulpvraag in het hoofd blijft zitten van de cliënt.
De volgende coach heeft nu een manier waarbij snel naar een resultaat wordt toegewerkt. Ze deelt zelf wat het haar en de cliënten die ze daarmee heeft geholpen, heeft opgeleverd:
De kunst van het doorvragen
Door echt goed te kunnen coachen, heb je veel vlieguren nodig. Want net zoals met je rijbewijs: je leert pas echt rijden door het zelf te gaan doen in de praktijk. Dat werkt ook zo met de MatriXmethode als vraagtechniek. Door veel te oefenen en cliënten te helpen, snap je sneller hoe je de juiste vragen stelt.
Tijdens de training komen diverse facetten aan bod:
- Je cliënt ervaart direct overzicht en rust in het hoofd: informatie en kennis wordt denkbeeldig geclusterd en krijgt een eigen plek
- Je ontdekt hoe je de waardehiërarchie op een andere manier kunt inzetten waarmee je de werkelijke hulpvraag boven tafel krijgt
- De submodaliteiten ‘zien’, ‘horen’, ‘voelen’, ‘ruiken’ en ‘proeven’ worden als leidraad gebruikt om negatieve emoties in een handomdraai te ontladen, neutraliseren en vervangen
- Je ontdekt hoe je cliënt zelf de eigen interpretatie non-verbaal beïnvloedt van de zintuiglijke waarneming De gewenste situatie wordt visueel verankerd in een krachtig beeld, zonder dat je cliënt naar woorden hoeft te zoeken: een fijn geluid, intens gevoel heerlijke reuk en smaak, samen met de overtuiging die het versterkt
- Je weet met behulp van de MatriXmaterialen gerichte vragen te stellen over de denkbeeldige processen die worden ervaren bij mentale blokkades en belemmeringen
De blended-learning-training wordt door veel professionals in hun eigen tijd en tempo gevolgd. De deelnemers krijgen alle competenties om deze methodiek zelf toe te passen als hbo-professional. Het is direct toepasbaar in het eigen werk.
Enkele cursisten delen zelf hun beweegredenen en bevindingen:
Interview
In een interview met een jeugdprofessional wordt duidelijk waarom ze de MatriXmethode als tool gebruikt. Deze zet ze in naast andere vraagtechnieken die ze beheerst. Ze ziet het gemak en snelle resultaten na het stellen van specifieke vragen. Ze kan daarmee meer mensen helpen in minder tijd, zonder zelf te worden belast met de probleeminhoud waar iemand mee zit. Dat maakt het veilig voor haar én haar cliënten.
Deze video is gemaakt na het stellen van specifieke interview-vragen, waardoor het nu een korte video is geworden:
Modellen
De non-verbale vraagtechniek als interventie wordt uitgelegd met diverse modellen. Deze heb ik, net zoals de methode, zelf ontwikkeld. Deze zijn natuurlijk niet zomaar ontstaan. Ik heb enkele jaren nodig gehad om het zo concreet en logisch te maken.
Omdat deze nu zo concreet is, maken verschillende professionals er gebruik van. Bijvoorbeeld in de zorg (GGZ), hulpverlening, jeugdzorg, onderwijs en andere gebieden waar mensen gesprekken hebben met elkaar.
MatriXwerkmodel
In bovenstaande afbeelding zie hoe ik denk hoe het brein praktisch werkt bij mensen. Als eerst heb je het sensorisch geheugen. Daarna het werkgeheugen of het kortetermijngeheugen. Cognitieve en emotionele problemen staan opgeslagen in het langetermijngeheugen. Bij bewust onthouden fragmenten van specifieke situaties wordt de MatriXmethode ingezet.
Ik houd ervan in een video dit model nader toe te lichten:
Het MatriXemotiemodel
Een ander veelvoorkomend model is het MatriXemotiemodel. Deze wordt toegepast als er sprake is van een onverwerkte emotie, angst of trauma. Door alle zintuigen te gebruiken, wordt de ‘angel’ van de emotionele hulpvraag ontladen, geneutraliseerd en vervangen. Zonder dat de probleeminhoud gedeeld hoeft te worden (non-verbaal dus).
Ook hierbij wordt in een voorbeeld uitgelegd om je te laten begrijpen hoe deze techniek werkt en wanneer het toegepast wordt. Door het stellen van gerichte vragen wordt de cliënt geholpen om tot de kern van de hulpvraag te komen. Bij emotionele problemen werkt dat anders dan bij cognitieve problemen. Bij beide soorten modellen krijgt de persoon zelf de regie over het eigen hoofd, de professional begeleidt.
Bekijk hoe dat werkt met deze korte uitleg:
In de voorbeelden die ik net gegeven heb, zie en lees je wat de interventie oplevert. Enkele voordelen van de methodiek zijn:
- Veilig en snel inzetbaar bij mentale blokkades en belemmeringen (uit het verleden en in de toekomst), én medische onverklaarbare klachten
- Vaak zijn maximaal drie sessies per specifieke of complexe hulpvraag voldoende, zonder herbeleving of negatieve bijwerkingen
- Door het stellen van laagdrempelige MatriXvragen past de cliënt zelf de eigen oplossing toe dankzij unieke verbeeldingskracht
- Alle zintuigen worden gebruikt (zien, horen, voelen, ruiken, proeven of denken) bij leer- en denkprocessen
- Complementair te gebruiken naast alles dat je al succesvol inzet
- Het wordt voorkomen dat je belast wordt met de probleeminhoud (hoe en wat er is gebeurd of gaat gebeuren, wanneer, waar en met wie)
Conclusie: Vraagtechniek die helpt om cliënten effectief te coachen
Een effectieve vraagtechniek gebruiken in je werk, zonder de probleeminhoud te hoeven weten. Zou je dat willen? Door specifieke vragen te stellen over de beleving die wordt ervaren, kan je cliënt met jouw hulp zelf mentale blokkades en belemmeringen aanpakken. Daarbij staan bewuste processen centraal die het leven van iemand belemmeren. Dat kan een plaatje, geluid, gevoel, reuk, smaak of gedachte zijn.
De MatriXmethode als gesprekstechniek is toepasbaar bij cognitieve (IQ), psychosomatische en emotionele (EQ) hulpvragen. Het voordeel is dat er weinig woorden nodig zijn, terwijl het resultaat direct zichtbaar is. Uit ervaring blijkt dat vaak maximaal drie sessies per specifieke hulpvraag voldoende zijn. De onderzoeken en resultaten vind je op onze site.
Als ontwikkelaar van de MatriXmethode geef ik professionals (hbo-niveau) handvatten om cliënten met mentale problemen doelgericht te begeleiden. Zonder dat de probleeminhoud besproken hoeft te worden. Al vanaf het begin in 1991 gun ik iedereen de regie over het eigen hoofd. Wanneer slaan we samen met jou de handen ineen? Ik train je graag.
No comment yet, add your voice below!