Wat zijn de ervaringen en resultaten van de POH-GGZ (Praktijkondersteuner Huisarts – Geestelijke Gezondheidszorg)? Hoeveel gesprekken voert deze zorgprofessional om hulp van een psycholoog te voorkomen? Je zou verwachten dat een langdurige opleiding nodig is om binnen één tot drie gesprekken iemand van een psychische hulpvraag af te helpen.
Toch hoeft dat niet zo te zijn als je als POH-GGZ oplossingsgerichte competenties hebt om direct tot de kern van de hulpvraag te komen. Wat zou dat betekenen voor de wachtlijsten en het psychisch ziekteverzuim, denk je? En zou jouw werk leuker worden?
"80 tot 90% wordt hier in de huisartsenpraktijk behandeld, Dus ik hoef ze echt niet door te verwijzen (naar een psycholoog). Binnen twee tot drie gesprekken is de patiënt uitbehandeld" - Saboor Abed, huisarts in Barneveld
Uit ervaringen met diverse POH’ers-GGZ blijkt dat 80 tot 90%* van de cliënten/patiënten niet verwezen hoeft te worden naar de tweedelijnszorg (zoals een psycholoog). Wat is de reden daarvoor? En welke oplossing is er om de huidige problemen een halt toe te roepen?
In dit artikel krijg je:
- de ervaringen een kortdurende en veilig interventie
- het verschil tussen een POH-GGZ en een psycholoog
- resultaten in de praktijk
*In de video met huisarts Saboor Abed en POH-GGZ Adrie van der Wijst krijg je inzichten wat de ervaringen zijn met de MatriXmethode als gesprekstechniek
Een uitleg voor positieve ervaringen met de POH-GGZ
Na het bekijken van de ervaringen die professionals en cliënten/patiënten delen in dit artikel, is het belangrijk om te weten waarom deze interventie zorgt voor positieve resultaten. Doordat de zorgprofessional specifieke vragen stelt, is het mogelijk dat de persoon met een hulpvraag de regie krijgt over die eigen denkprocessen. Zuiver, transparant en veilig, Bij een coachingsgesprek is het namelijk niet nodig dat er inhoudelijk over het mentale problemen gepraat wordt. Hoe iets is gebeurd, wanneer, waarmee, waarom en met wie is bijzaak.
Iedereen heeft een eigen brein met eigen plaatjes, geluiden, gevoelens, reuken, smaken en gedachten. Daar heeft niemand iets mee te maken, ook de behandelaren niet. Dat is privé. In de animatie wordt uitgelegd waarom het niet nodig is om over het probleem te hoeven praten:
Ervaringen
Er zijn steeds meer POH’ers-GGZ werkzaam om sneller goede hulp te bieden bij psychische problemen. Dat is een goede ontwikkeling, want vaak biedt de huisarts op mentaal vlak geen oplossing. Eén van de grootste redenen dat de praktijkondersteuner in de huisartsenpraktijk in het leven is geroepen, is om de wachtlijst in de geestelijke gezondheidszorg te verminderen. Want als de huisarts iemand met een psychische hulpvraag niet kan helpen, wordt iemand in veel gevallen doorgestuurd naar een psycholoog. Dat zijn vaak lange trajecten en vele sessies.
"Van begeleiden en ondersteunen naar oplossing en verandering helpen te bereiken. Ik heb aanzienlijk minder verwijzingen. Slechts een enkeling wordt doorgestuurd." – Adrie van der Wijst, POH-GGZ bij huisartsenpraktijk Abed in Barneveld
Met een Praktijkondersteuner van de huisarts hoeft iemand met een klacht niet te lang in een traject te zitten. Dat heeft Adrie van der Wijst, die werk als POH-GGZ in Barneveld, ook gemerkt. Hoewel ze in eerste instantie iemand vooral ondersteunde en begeleidde, heeft ze nu de handvatten om daadwerkelijk te zorgen voor positieve veranderingen.
Ze deelt haar ervaringen vóór en ná het toepassen van de gesprekstechniek die ze nu inzet bij mensen met mentale problemen:
- Meer werkplezier ervaart
- Minder gesprekken nodig zijn per hulpvraag
- Snel en blijvend resultaat merkt bij de cliënt
Waardoor maakt ze als POH-GGZ nu het verschil, terwijl ze eerder ook al gesprekken voerde die niet zo effectief waren? Wat is het ‘geheim’? Er zijn verschillende redenen te noemen, maar de belangrijkste is: ze heeft een vraagtechniek waarbij ze de hulpvrager helpt zelf de regie te krijgen over de eigen denkprocessen in het eigen hoofd. Zonder afhankelijk te zijn van complexe protocollen, medicatie en langdurige trajecten.
Werk je met mensen die last hebben van mentale problemen? Beantwoord de vragen en ontdek of de MatriXmethode als gesprekstechniek bij je past:
De ervaringen van de huisarts
In de huidige zorg en hulpverlening is het niet ongebruikelijk dat iemand langdurig onder behandeling is (en blijft). Een traject van zes tot twaalf maanden bij een psycholoog is bijvoorbeeld geen uitzondering. Uiteindelijk is de vraag wie daar beter van wordt: de cliënt of de professional?
Zolang de daadwerkelijke oorzaak niet aangepakt wordt door de persoon zelf op de eigen manier, blijft het dweilen met de kraan open. Praten is vaak voor een tijdelijke hulpmiddel om het probleem te verzachten, maar biedt geen langdurige oplossing
Een andere, betere vraag is waarom er zoveel gesprekken nodig zijn. Want waarom zou iemand met een angst, trauma, emotionele belemmering, vol hoofd of onverklaarbare (pijn)klacht tientallen sessies nodig hebben? Wat helpt ‘praten over het probleem’ en wat heeft dit voor effect op langere termijn?
Alleen maar praten is niet de oplossing. Er zal anders gekeken moeten worden naar de huidige geestelijke gezondheidszorg (GGZ) om mentale problemen sneller aan te pakken. Dat heeft ook positief effect op het verkorten van de wachtlijsten.
Uit de ervaringen van de POH-GGZ en andere professionals blijkt dat vaak enkele sessies nodig zijn per specifieke mentale hulpvraag. Dat komt doordat de begeleidende professional de persoon centraal zet bij het bedenken en toepassen van de eigen oplossing op de eigen manier..
Het effect van deze vorm van coaching in de huisartsenpraktijk levert positieve resultaten op:
- >80% minder verwijzing naar de tweedelijnszorg
- Rust in de praktijk
- Van ondersteunen en begeleiden naar doelgericht veranderen en oplossen
De huisarts Abed deelt zelf zijn verhaal en ervaringen:
Psycholoog
In de video van de huisarts Abed en POH-GGZ van der Wijst heb je kunnen horen dat ze 80 tot 90% minder verwijzingen naar de tweedelijnszorg (psycholoog) hebben gerealiseerd. Dat is een indrukwekkend percentage die waarschijnlijk veel professionals niet snel zullen verklaren.
Wat is de reden van dit succes? En waarom lukt zo'n resultaat bij psychologen en psychiaters vaak niet en duurt een traject zo lang? Eén van de oorzaken is dat inhoudelijk over het probleem gepraat moet worden. Dat kost veel tijd. Vooral als iemand uit schaamte of angst niet durft, wil, kan of mag praten over de hulpvraag. Toch wil of moet de psycholoog dat weten om iemand te kunnen helpen.
Praten over de probleeminhoud lucht soms wel op, maar lost het daadwerkelijke probleem niet aan. Door het stellen van gerichte vragen, kan de cliënt of patiënt zelf zijn eigen mentale blokkade en belemmering aanpakken. Zonder over de probleeminhoud te hoeven praten, wat tijdens een gesprek met een psycholoog wel vaak moet.
Professionals die mensen helpen willen vaak van alles weten. Daarom wordt het dossier dikker en dikker. Daarbij wordt vaak over iemands gedrag gepraat, dus wat zichtbaar is aan de buitenkant. Het gaat er juist om wat iemand ervaart en beleeft bij een (heftige) gebeurtenis dat mentaal in de weg zit. Het is algemeen bekend dat mensen 'vooral hun gedachten en gevoelens moeten uiten'. Dat klinkt logisch. Dat zorgt misschien op korte termijn wel voor resultaat, maar op langere termijn kan iemand een terugval ervaren. In de denkprocessen moet er een verandering plaatsvinden.
De volgende professional die werkzaam is in de GGZ vertelt graag over haar ervaringen nu ze een effectieve gesprekstechniek eigen heeft gemaakt. Ook weet ze waarom ze nu al binnen één gesprek een positief resultaat krijgt. Ze ziet hoe haar patiënten met minder moeite en tijd nu méér bereiken:
Hoeveel gesprekken met de POH-GGZ?
Steeds meer professionals zien de toegevoegde waarde van de MatriXmethode als extra tool in hun werk. Ze zijn enthousiast doordat de methode snel werkt, veilig toepasbaar is en het vaak binnen één tot drie sessies per specifieke hulpvraag zorgt voor een positieve verandering.
De praktijkondersteuner van de huisarts (POH-GGZ) heeft een belangrijke functie. Want als de huisarts iemand met een mentaal probleem niet kan helpen en liever geen medicatie wil voorschrijven, dan is een POH-GGZ de dichtstbijzijnde persoon in dezelfde huisartsenpraktijk. Daardoor is de drempel laag en de hulp snel beschikbaar.
Ook wordt voorkomen dat een cliënt of patiënt (de hulpvrager) niet afhankelijk wordt van lange wachtlijst en trajecten. Ook het gebruik van medicatie wordt verminderd. Want in veel gevallen is medicatie slechts een tijdelijke oplossing: als het pilletje is uitgewerkt, begint het proces vaak weer opnieuw. Terwijl het echte probleem in het hoofd aanwezig blijft.
De toegevoegde waarde van de POH-GGZ is: direct in de huisartsenpraktijk, hulp is snel beschikbaar, het eigen risico hoeft niet te worden gebruikt en er zijn weinig sessies nodig
De meeste cognitieve en emotionele problemen hebben te maken met de onthouden (negatieve) informatie in het brein. Het praktische, denkbeeldige brein slaat het probleem op als een plaatje, geluid, gevoel, reuk, smaak of gedachte. Hoe dat precies werkt, wordt uitgelegd in de video:
Ervaringen en resultaten van cliënten en patiënten
In de huisartsenpraktijk in Barneveld zijn ondertussen al veel mensen geholpen. De methode wordt daar namelijk sinds enkele jaren toegepast met positieve resultaten. Omdat niet alleen de huisarts Abed en de POH-GGZ Adrie van der Wijst baat hebben bij de gebruikte coachingstechniek, hebben ook twee patiënten hun ervaringen gedeeld.
"Vóór: een en al verdriet, boosheid. Ná: heel veel blijdschap en rust. Echt. Ik herken mezelf niet meer terug" - Reiny, patiënt bij huisarts Abed
Ze zien duidelijke verschillen tussen behandelmethodieken in de geestelijke gezondheidszorg en de MatriXmethode als coachingsinterventie. Hun resultaten en ervaringen willen ze delen, zodat anderen ook zien wat het kan betekenen. Problemen zoals de wachtlijsten en verplichte medicatie kunnen daardoor worden verminderd of zelf voorkomen met deze veilige aanpak.
Deze professionals en patiënten/cliënten zijn in de video aan het woord:
- Adrie van der Wijst – POH-GGZ bij huisartsenpraktijk Abed
- Saboor Abed – huisarts in Barneveld
- Twee patiënten: Reiny en Rieneke – patiënten bij huisartsenprakijk Abed
Voorwaarden voor deze effectieve resultaten
Huisarts Abed vroeg hoe wij kijken naar de impact van de bovenstaande video. Wij merken dat de video positieve reacties heeft opgeleverd, maar er zijn ook obstakels:
1. Vertrouwen
Het grootste probleem voor de MatriXmethode was het vertrouwen. Veel mensen geloven niet dat mentale klachten zo snel en ook goed opgelost kunnen worden. Een huisarts met zijn POH-GGZ en zijn patiënten is daarom erg sterk. Onze ervaring is dat de wereld van huisartsen erg conservatief is. Dat ze erg in een tunnelvisie zitten. Deze video helpt vertrouwen te geven om daar buiten te gaan kijken.
2. Verschuiving van coach naar professional
De MatriXmethode wordt al jaren toegepast door coaches met een eigen praktijk, professionals uit het onderwijs of die onderdeel zijn van een (grotere) organisatie. De video gaf de erkenning dat wij daar inmiddels thuishoren in de geestelijke gezondheidszorg. Deze verschuiving vindt nu ook plaats. De video heeft dit versterkt.
3. Innovatietrajecten
Wij worden momenteel als een veelbelovend initiatief beschouwd om de problemen in de psychologie vlot te trekken. De video heeft daartoe de aanzet gegeven.
4. Intern
Intern heeft dit bij ons ook een boost gegeven. Wij zien steeds meer de mogelijkheden en de kansen. De visie van huisarts Abed in de video heeft ons aan het denken gezet. Hierop hebben wij de trainingen modulair ingericht om de prijs beter af te stemmen op de markt. Ook zijn wij naar onze teksten gaan kijken. Deze laten wij momenteel screenen en mede-schrijven door een medisch journalist. Inmiddels zien we dat wij ca. 30 POH’ers-GGZ hebben opgeleid en zien we steeds vaker een (bedrijfs)arts die de training volgt.
5. Wat heeft het niet opgeleverd
De video heeft onze positie in de markt versterkt. Andere huisartsen zijn desondanks nog matig geïnteresseerd. Wij merken dat er vanuit huisartsen gemiddeld weinig interesse voor de POH-GGZ is. Ook zijn verschillende partijen niet geïnteresseerd om ons data te verstrekken. We hebben nu wetenschappelijk vervolgonderzoek en leiderschap van meer huisartsen/psychologen nodig om het een flinke boost te geven. Het is al met al een boeiende opgave een nieuwe methode in de psychologie toegepast te krijgen.
Waarom de oplossing lastiger lijkt dan het daadwerkelijk is
In de huidige maatschappij wordt veel geld en tijd uitgegeven aan ‘oplossingen’ bij psychosociale, mentale hulpvragen. Al jaren gaat het zo en het lijkt ieder jaar complexer en duurder te worden.
Wat hulp- en zorgverleners vaak vergeten is om de hulpvrager gerichte vragen te stellen over de mentale processen die iemand ervaart in het hoofd. Over hoe iemand zelf gebruik kan maken van zijn denkbeeldige, praktische brein. Er wordt minder gekeken naar individuele oplossingen van de persoon zelf en meer gekeken naar systemen en processen. Er wordt vaak vooral gekeken naar de buitenkant, dus wat iemand doet (het gedrag dat wordt vertoond). Maar het gedrag is het gevolg van een oorzaak die in het hoofd wordt gecreëerd.
De oorzaak van de hulpvraag moet worden aangepakt. Daar zit het probleem én ook de oplossing. Het gedrag is slechts het gevolg van die oorzaak.
Professionals kijken te weinig naar de oorzaken en te veel naar de gevolgen, het vertoonde gedrag. Dat is jammer, want de uren die wordt besteed aan praten, kunnen efficiënter worden gebruikt door de persoon te helpen de regie te krijgen over het eigen hoofd. Door de oorzaak aan te pakken, verandert het gedrag. En dus niet andersom.
Onderzoeken: de problemen in de GGZ
Als je de oorzaak aanpakt, dus datgene in het hoofd dat zorgt voor het probleem, dan is de kans groter dat het probleem wordt verminderd. Uit diverse interne onderzoeken blijkt dat, evenals de video’s die beschikbaar zijn.
Wil je inzicht krijgen in het externe onderzoek over de huidige problemen in de geestelijke gezondheidszorg? Klik op de onderstaande knop. Je hoeft geen e-mailadres achter te laten; de resultaten zijn direct beschikbaar:
Meer cijfers: een overzicht
Het belang van goede mentale zorg in de reguliere gezondheidszorg wordt steeds groter. Niet alleen in Nederland, maar ook in het buitenland. De wachtlijst is één van de grootste obstakels die in de weg zitten. Want in Europa zijn gemiddeld slechts 50 GGZ-medewerkers beschikbaar om hulp te bieden per 100.000 inwoners. In andere landen is dat nog veel minder, namelijk gemiddeld 2 medewerkers per 100.000 inwoners.
De werkdruk is dus hoog, net zoals de vraag naar goede en snelle hulp. De oplopende wachtlijst en het aantal beschikbare professionals is niet in verhouding met elkaar. Dat is nu een probleem en op langere termijn zal dat probleem nog groter zijn.
Het aantal personen in de wereld stijgt, terwijl het aantal mensen met mentale problemen toeneemt. Veel cliënten hebben nu een probleem en hebben nu hulp nodig. Dat klinkt logisch, maar in werkelijkheid is het systeem te complex geworden waardoor er geen weg meer terug lijkt te zijn.
Op de website van de Rijksoverheid staat een uitgebreid overzicht van het aantal personen met psychische klachten. Een korte samenvatting vind je hier:
Bij psychische problemen gaat iemand vaak eerst naar de huisarts. Deze stuurt je door naar enkele professionals in de directe omgeving. Of, in het ergste geval, wordt directe medicatie voorgeschreven. De hulp moet vooral vergoed worden, dat is voor veel mensen echt belangrijk. Dat kan ik me voorstellen. Want het leven is al zo duur. Het aantal sessies dat zal worden ingezet zijn minder belangrijk. Totdat het minder succesvol blijkt te zijn dan verwacht.
Als iemand niet kan, mag, durft of wil praten over de oorzaak van het probleem, worden vaak sociaal-wenselijke antwoorden gegeven.
Bij veel mensen slaat de behandeling niet aan en is iemand inmiddels een flink aantal keren op pad geweest naar de zorg- of hulpverlener. De oppas moet steeds weer geregeld worden. En het verhaal wordt meerdere keren verteld aan diverse professionals. Als iemand niet kan, mag, durft of wil praten over de oorzaak van het probleem, worden vaak sociaal-wenselijke antwoorden gegeven.
Ondanks de vele sessies ervaart iemand soms geen verbetering, in ieder geval niet op langere termijn. Er spookt van alles door het hoofd, ook ’s nachts. Slapeloze nachten, overdag bekaf, kortaf en op het werk functioneert iemand daardoor minder goed. Wat is eigenlijk het echte probleem? Zorgen lange trajecten ervoor dat iemand wel goed wordt geholpen of juist niet?
Een lang traject hoeft niet slecht te zijn als iemand uiteindelijk geen last meer heeft van de hulpvraag. Maar als ook op lang termijn iemand afhankelijk is van hulp en gesprekken slechts tijdelijk een oplossing lijken te zijn, dan is het belangrijk om te concluderen wie eigenlijk baat heeft bij het lange traject.
Het verschil tussen een POH-GGZ en een psycholoog
Jeroen, die een gesprek had aangevraagd, had 60 gesprekken gehad in 1,5 jaar tijd. Zijn traumatische ervaring was de aanleiding en hij hoopte dat hij weer aan het werk kon in zijn juwelier. De overval in zijn winkel kostte hem, naast materiële schade, ook zijn sociale contacten en zijn vrijheid. Na dit voorval was hij het liefst binnen iedere dag, thuis in een veilige omgeving.
Hij las de krant, kijkt luchtige programma’s op televisie en heeft vervanging voor het runnen van zijn zaak. Want het is te druk in zijn hoofd, er kan niets meer bij. Ook de flashback die nog steeds op zijn netvlies staat, zit hem in de weg. Dagelijks en ook ’s nachts.
Heb jij of heeft jouw hulpvrager liever langdurige praatsessies over het verleden en het gedrag of wil je sneller worden geholpen en zelf een eigen oplossing bedenken en toepassen? Dan weet je wat een verschil kan zijn tussen de psycholoog en de POH-GGZ.
Erover praten met de psycholoog verlicht wel wat, al is het tijdelijk. Want de volgende dag begint het hele proces weer. In ieder geval heeft nu iedereen het al gehoord en zit hij het liefst gewoon binnen in zijn veilige omgeving. De omgeving weet ook niet meer wat te doen, want afleiding heeft ie genoeg om maar niet over de traumatische ervaring na te denken.
Hij had gehoord van de MatriXmethode, want iemand in zijn omgeving gebruikt het in haar werk als POH-GGZ. Hoe zou het komen dat hij veel psychologen nog geen gebruik maakt van deze gesprekstechniek? Wat is de reden daarvan? Liever de ‘vertrouwde weg’? Lijken de resultaten van de MatriXgesprekken ‘te mooi om waar te zijn’? Speelt een economische reden een rol, aangezien trajecten en gesprekken minder lang duren dan normaal?
De werking van het denkbeeldige brein helpt om mentale problemen op een veilige en kortdurende manier aan te pakken.
Het menselijke brein heeft me altijd al gegrepen. HOE werkt dat brein toch? Ik ben me erin gaan verdiepen. Ik heb trainingen gevolgd en ben vragen gaan stellen, heel veel vragen. Ik vroeg aan mensen: HOE werkt jouw hoofd eigenlijk? Wat gebeurt er in jouw hoofd waardoor je zo succesvol bent?
Iemand noemde me de ‘breingoochelaar’. Hij kende me niet totdat ik zijn medewerker – die al maandenlang thuis zat – weer op de rit zette. Die medewerker had last van een hoofd vol gedachten en doemscenario’s waardoor hij niet functioneerde. Hij blokkeerde zelfs als zijn telefoon ging.
Ik ben geen (brein)goochelaar, ik kan niet toveren en zelfs geen eenvoudig trucje doen met kaarten. Mensen manipuleren, voor de gek houden, dingen laten doen waar ze zelf geen invloed op hebben, is niet mijn ‘ding’.
Wat wel mijn ding is, is vragen stellen en de persoon met de hulpvraag zelf visueel aan het werk te zetten. In de video's, onderzoeken en ervaringen van anderen blijkt dat dit zorgt voor bijzondere resultaten.
Verkorte opleiding of training voor POH-GGZ?
Inmiddels heb ik veel professionals opgeleid die mijn gesprekstechniek toepassen. De professionals zijn onder andere POH-GGZ, therapeuten, coaches, onderwijsprofessionals, bedrijfsartsen en jeugdzorgwerkers. Een veelvoorkomende reden om de korte opleiding (training) te volgen is dat veel praktijkondersteuners van de huisarts een kortdurende, effectieve gesprekstechniek in handen krijgen. Waar het eerder vooral ging over het begeleiden en ondersteunen van mensen, zorgen ze nu voor een oplossing en positieve verandering.
Met de korte training krijg je als POH-GGZ alle kennis en vaardigheden van de veilig toepasbare interventietechniek. Je gaat praktisch aan de slag zodat je de methode dezelfde al kunt inzetten.
Tijdens de training wordt duidelijk dat het werken als POH-GGZ inderdaad eenvoudiger en effectiever kan. De beschikbare coachingstechnieken die vaak worden toegepast kosten veel tijd en administratieve handelingen. Iemand komt in de meeste gevallen in een langdurig traject terecht. Daarbij doet vooral de professional het werk, terwijl de cliënt die een oplossing zoekt zelf aan het werk moet gaan met zijn eigen mentale hulpvraag.
Hoe het werk in de geestelijke gezondheidszorg makkelijker en effectiever kan, vertelt Paula Bakker. Ze heeft een verpleegkundige achtergrond en is nu POH-GGZ en POH-GGZ Spoed bij twee huisartsenpraktijken. Ze deelt zelf haar ervaringen en resultaten vóór en ná de training over de MatriXmethode:
Nog een ervaringsverhaal met de MatriXmethode
Vier jaar ben ik nu met mijn bedrijf bezig en ik kon al veel mensen met autisme coachen. Toch ontbrak er, voor mij én voor mijn cliënten, nog een stukje van de puzzel. Nou kennen jullie me al een beetje, denk ik. Ik ga op onderzoek om dat puzzelstukje te vinden. Juist dat ontbrekende stukje wil ik ook coachen. Maar wat is het?
Wat ik bij veel van mijn cliënten ervaar, is dat hun hoofd zo vol is. Emoties, gedachten, prikkels, alles blijft er maar in zitten. Hoe kun je je hoofd nou op een handige manier ‘opruimen’? Hoe kun je op een goede manier trauma’s verwerken? Negatieve ervaringen ombuigen naar een prettige herinnering?
Via mijn netwerk kwam ik in aanraking met de MatriXmethode. Ik bekeek filmpjes en dacht ‘ja, ja, dit kan niet waar zijn’. Mijn nieuwgierigheid was gewekt en ik ging op onderzoek uit. Voerde een gesprek met Ingrid Stoop. Nadat ik de MatriXmethode zelf had ervaren, was ik om. Een heel oud stukje ‘zeer’, waar ik al jaren last van had, is weg. Hoe ik ook terugdenk, ik zie een ander, veel fijner beeld. Wat een bevrijding!
Mooie ervaringen
Ik heb de opleiding gevolgd en al snel kwamen mooie ervaringen. Cliënten met autisme zijn oude trauma’s kwijt, hoofden zijn opgeruimd. Ik heb volle hoofden op papier gezien, waar ik zelfs misselijk van werd. Zo vol, alles zo door elkaar. Na de sessie zíe ik de mensen ontspannen. Vaak met wat ongeloof. Maar het opgeruimde stukje komt niet meer terug.
De MatriXmethode werkt in principe voor iedereen en ook mensen zonder autisme komen er voor in mijn praktijk. Zo heb ik een sessie gehad met een man die ‘geplaagd’ werd door oud zeer van 34 jaar geleden. Zonder mij de inhoud te vertellen ging hij zelf aan de slag om het een en ander te veranderen. In dit geval koste dat een half uurtje. Wel wat tranen, maar aan het eind kwam de lach. Het is weg. De volgende dag vertelde hij dat het nog steeds weg is. Hij moest daar wel even aan wennen, maar ‘oh wat is dit fijn!’.
Plaatjes, filmpjes of geluiden
En hoewel ik eigenlijk alleen volwassenen behandel, zat er ineens een meisje van 10 aan mijn tafel, met haar moeder. Ze had een paar jaar geleden een heel vervelende ervaring en wilde graag van het nare beeld af als ze er aan dacht. Wat het was weet ik niet. Dat hoeven mijn cliënten ook niet te vertellen. Heel snel doorliep ze de stappen en meldde dat het weg is. Moeder en ik keken elkaar vol verbazing aan. Gaat het dan zo makkelijk? De toekomst zal het leren. Zij heeft er in ieder geval iets heel moois voor terug gezet en liep al huppelend de deur uit. Daar doe ik het voor.
Het maakt niet uit in welke vorm de nare ervaringen zich aandienen. Bij sommige mensen zijn het plaatjes, bij anderen filmpjes of geluiden. Een geur of gevoel. In de korte tijd dat ik met de MatriXmethode werk heb ik onder andere pijn in de nek verholpen, rouwverwerking gedaan en iemand het alfabet anders op laten slaan in zijn hoofd. Die persoon kan nu een stuk makkelijker lezen. Zo kun je bijvoorbeeld ook stoppen met roken door middel van de MatriXmethode. En er is nog zo veel meer.
MatriXmethode ervaren
Omdat de MatriXmethode zulke geweldige resultaten geeft, bied ik haar niet alleen aan bij mijn cliënten, maar aan iedereen die op dit gebied een hulpvraag heeft.
Janita ter Haar, eigenaresse Auticoach Tiro
Modellen
Ik heb ontdekt dat vrijwel iedereen zelf weet hoe zijn brein werkt en zelf mentale problemen kan aanpakken. Daarom heb ik de MatriXmethode ontwikkeld. Dit is een gesprekstechniek, een manier van vragen stellen die ingaat op de strategie van iemands beleving van een probleem. Niet op de inhoud ervan. Dit in tegenstelling tot veel andere methodes.
Door het stellen van de juiste vragen wordt iemand bewust van de beleving en wordt het geneutraliseerd tot een ‘kaal’ feit. Het heeft geen lading meer, hoewel een situatie wel ooit is gebeurd of mogelijk in de toekomst gaat gebeuren. De methode maakt helder wat er in het hoofd omgaat en welke strategie er onbewust gebruikt worden om ervaringen en informatie op te slaan. Zodra je je bewust bent van deze strategie en deze neutraliseert en vervangt, verdwijnt het probleem. En je voorkomt bovendien toekomstige problemen.
Om de interventie uit te leggen, zijn er diverse modellen die duidelijkheid bieden. Deze heb ik, net zoals de methode, zelf ontwikkeld en is natuurlijk niet zomaar ontstaan. Ik heb enkele jaren nodig gehad om het zo concreet en logisch te maken.
In alle beroepsgroepen worden deze MatriXmodellen gebruikt om de werkwijze toe te lichten. Zowel in de zorg (GGZ), onderwijs, jeugdzorg en andere gebieden waar mensen gesprekken hebben met elkaar.
Het MatriXwerkmodel
In het MatriXwerkmodel leg ik uit hoe het praktische brein werkt. Daarbij horen het:
- Sensorisch geheugen
- Kortetermijngeheugen/werkgeheugen
- Langetermijngeheugen
In bovenstaande afbeelding zie hoe ik denk hoe het brein praktisch werkt bij mensen. Als eerst heb je het sensorisch geheugen. Daarna het werkgeheugen of het kortetermijngeheugen. Cognitieve en emotionele problemen staan opgeslagen in het langetermijngeheugen. Bij bewust onthouden fragmenten van specifieke situaties wordt de MatriXmethode ingezet.
Bij emotionele problemen helpt het MatriXemotiemodel om inzicht te krijgen in de werking van praktische brein en de MatriXmethode. Daarbij worden de zintuigen en de gedachten gebruikt om een mentale klacht aan te pakken:
Alles dat zich tussen de oren afspeelt, ontstaat doordat gebruik wordt gemaakt van één of meerdere zintuigen:
- Zien (plaatje)
- Horen (geluid)
- Voelen (gevoel)
- Proeven (smaak)
- Ruiken (geur/reuk)
- Denken (gedachte)
Het is goed om rekening te houden met diverse zintuigen bij het verwerken en oplossen van mentale hulpvragen. Als één zintuig niet of onvoldoende is aangepakt, is de coachingssessie niet helemaal gelukt en bestaat de kans dat het probleem blijft.
Het is namelijk essentieel om de beleving mentaal te ontladen, te neutraliseren en te vervangen. Uit onze ervaringen blijkt dat als alles volledig geneutraliseerd is, het probleem ook op langere termijn weg is.
Ik houd ervan in een video dit model nader toe te lichten:
Het MatriXemotiemodel
Een ander veelvoorkomend model is het MatriXemotiemodel. Ze wordt toegepast als er sprake is van een onverwerkte emotie, angst of trauma. Door alle zintuigen te gebruiken, wordt de 'angel' van de emotionele hulpvraag ontladen, geneutraliseerd en vervangen. Zonder dat de probleeminhoud gedeeld hoeft te worden.
Ook hierbij wordt in een voorbeeld uitgelegd om je te laten begrijpen hoe deze techniek werkt en wanneer het toegepast wordt. Zowel professionals uit zorg (GGZ), onderwijs, jeugdzorg, bedrijfsarts en coaches gebruiken het model tijdens hun coachingsgesprekken:
Download: MatriXtoolbox voor de POH-GGZ
Een positieve ontwikkeling is dat er in Nederland steeds meer POH’ers-GGZ zijn. Deze professionals zorgen voor snellere hulp in de huisartsenpraktijk. Daarnaast zal de POH-GGZ ervoor zorgen dat er minder cliënten doorgestuurd hoeven worden naar de tweedelijnszorg, zoals een psycholoog.
Hoe zou het zijn als de extra hulp in de huisartsenpraktijk een techniek beheerst naast alles dat wat hij of zij al succesvol doet? En zonder dat de cliënt veel woorden nodig heeft om een psychisch probleem te neutraliseren? Dat biedt voordelen voor de cliënt, de huisarts, de professional/POH-GGZ én de zorgverzekeraar.
Gratis ontvangen
Ontvang kosteloos het PDF-document: de MatriXtoolbox voor POH-GGZ en ontdek hoe je jouw werk leuker en effectiever maakt. En deel het met anderen die ook hun voordeel ermee doen.
Ontvang gratis download voor POH-GGZ
Resultaten en ervaringen met deze interventie
Er is een doelgerichte interventie die snel resultaat biedt bij mentale blokkades en belemmeringen zoals trauma's en angsten. En waarbij (ineffectieve) gesprekken met bijvoorbeeld een psycholoog worden voorkomen.
Enkele voordelen van de tussenkomst zijn:
- De probleeminhoud blijft privé (veilig voor de cliënt en voor de professional)
- De hulpvrager komt direct tot de kern van de klacht
- Het probleem wordt beschouwd (er vindt geen herbeleving of afleiding plaats)
- Vaak is de hulpvrager binnen één tot drie sessies van de specifieke hulpvraag af
- De interventie werkt bij zowel cognitieve als emotionele klachten
- Coachingsgesprekken worden leuker, sneller en effectiever
- Je voorkomt vastlopende trajecten en gesprekken
Er zijn verschillende onderzoeken en onderzoeksresultaten gemeten die laten zien dat de interventie werkt. Wetenschappelijk onderzoek is in ontwikkeling en zal meer duidelijkheid bieden. Maar tot nu toe zijn de resultaten hoopgevend, gezien de effectiviteit van de interventie tijdens het groeitraject.
Onder andere deze resultaten zijn bekend:
Ook is tijdens dit traject een vraag hoe lang iemand al last had. Want sommige cliënten wachten soms vele maanden tot jaren voordat ze professionele hulp zoeken. Een reden kan zijn dat iemand liever niet over het probleem praat, of niet erover mag, durft of kan praten.
Terwijl als iemand de regie krijgen over het eigen hoofd, kan het probleem direct aangepakt worden. Zonder dat over de probleeminhoud gepraat hoeft te worden. Dat is vaak wat bij veel andere interventietechnieken en methodieken wel gedaan wordt.
Ook is gemeten hoe zwaar het probleem is die iemand ervaart. Een trauma of seksueel misbruik kan bijvoorbeeld een hele grote impact hebben gehad op iemand leven:
Tot slot is gemeten hoe effectief de MatriXmethode is geweest tijdens en na de coaching. Want het doel is dat de persoon met de hulpvraag de baas wordt over zijn eigen hoofd. En dat deze interventie effectief is, wordt duidelijk met de laatste meting: 
Over de MatriXmethode bij emotionele hulpvragen (EQ)
Normaalgesproken moet er gepraat worden over de probleeminhoud waar een cliënt last van heeft. Waarom is dat met deze interventietechniek niet nodig?
Praten over problemen lucht soms wel op, maar zorgt er vaak voor dat iemand na een tijdje weer last krijgt van het daadwerkelijke probleem. Misschien in minder mate, toch wordt dat als onprettig ervaren. Dat komt onder andere doordat soms niet alles verteld wordt door de cliënt uit angst, schaamte of zorg-moeheid. De hulpvrager is zich wel bewust van de onderliggende oorzaak, die blijft vaak geheim en wordt niet gedeeld met iemand. Door het gericht stellen van vragen, komt de persoon zelf tot de kern van de hulpvraag. Het is niet nodig dat inhoudelijk over de oorzaak gepraat wordt. Dat voorkomt ook dat de professional een vol hoofd ervaart na een werkweg.
Waarom is MatriXmethode toepasbaar bij vervelende herinneringen van situaties die daadwerkelijk zijn gebeurd en doemscenario's die al zijn bedacht?
Iedereen heeft een eigen beleving ergens bij. Zowel bij situaties die daadwerkelijk zijn gebeurd als bij situaties die mogelijk gaan plaatsvinden. Met specifieke vragen wordt de beleving veranderd door de persoon zelf. De cliënt is zelf de eigenaar van de beleving van het onthouden plaatje, geluid, gevoel, reuk, smaak of gedachte. En daar kan alleen de persoon zelf iets aan veranderen in het eigen hoofd. De professional stelt de juiste vragen, zonder de inhoud te hoeven weten.
Als cliënten eenmaal weten hoe de regie te krijgen over het eigen hoofd, hebben ze mijn hulp dan nog nodig?
Wij geloven dat een betere wereld mogelijk is als mensen weten hoe ze zelf de baas worden en blijven over hun eigen denkprocessen. Dan zal er een afname zijn van ellenlange gesprekken, wachtlijsten en psychisch verzuim. Doordat de professional de kennis en vaardigheden beheerst om iemand binnen enkele sessies op de rit te krijgen, zal de cliënt deze positieve ervaring voor de rest van zijn leven meenemen. Vind jij goede hulp en een goede reputatie ook belangrijk?
Waarom is deze interventie bij cognitieve en emotionele problemen toepasbaar?
Mentale problemen hebben te maken met leer- en denkprocessen. Iedereen is uniek en ervaart een hulpvraag op de eigen manier. Er wordt vaak vooral de nadruk gelegd op het gedrag dat iemand vertoont. Beter is om de onderliggende oorzaak van dat gedrag aan te pakken. En dat heeft te maken met de manier hoe iemand iets wilt onthouden in het langetermijngeheugen.
Stel dat je nu aan een hond denkt... Dan heb je waarschijnlijk niet meteen een 'Affenpinscher' in je gedachte. Daarom kan praten over het probleem wel wat opluchting geven, maar toch zal de persoon zelf aan de slag moeten gaan met zijn eigen beleving die wordt ervaren bij de specifieke hulpvraag. Cognitieve en emotionele problemen hebben allebei te maken met eigen leer- en denkprocessen. Het delen van de inhoud is niet van belang, wel de beleving die iemand zelf ervaart. En de enige die daar zelf wat aan kan veranderen in het eigen hoofd, is de persoon met de hulpvraag.
Wat is het verschil met andere interventies die ook hulp bieden bij emotionele hulpvragen?
We weten alles over de MatriXmethode. Andere professionals weten alles over hun interventietechnieken. Haal de juiste informatie altijd bij de bron. Op onze website en (online) kanalen vind je alle informatie over de methode. Bijvoorbeeld over waarom het werkt, waarom de professional niet hoeft te verdwalen in de probleemverhalen en waarom een herbeleving wordt voorkomen. Door zelf de regie te nemen en onderzoek te doen, weet je waarom de MatriXmethode in korte tijd voor een blijvende glimlach en opluchting zorgt.
Conclusie: POH-GGZ: ervaringen, resultaten en opleiding
De POH-GGZ biedt veel voordelen voor mensen met psychosociale, mentale klachten. Uit de ervaringen met hulpvragers blijkt dat bij 80 tot 90% het niet nodig is om naar de tweedelijnszorg doorverwezen te worden. De reden daarvan is dat de resultaten van het toepassen van de MatriXmethode in de huisartsenpraktijk ervoor zorgt dat iemand de baas wordt over het eigen hoofd. Zonder dat langdurige praatsessies en complexe protocollen nodig zijn.
----------
Stel je eens voor dat je een veilige gesprekstechniek beheerst waarmee je direct tot de kern van de hulpvraag komt. Zonder te hoeven verdwalen in andermans probleemverhalen. Zou dat jouw werk prettiger en effectiever maken? Met deze unieke interventie begeleid je jouw hulpvrager naar zijn eigen oplossing voor het mentale probleem (IQ en EQ). Ook online of telefonisch.
Ook interessant:
