Psychisch ziek door werkgever

Het psychisch ziekteverzuim in een organisatie ontstaat niet zomaar. Vaak heeft de werkgever en werknemer al een traject achter de rug dat uiteindelijk ertoe leidt dat iemand ziek thuis komt te zitten. De weg naar de arbeidsmarkt kan lang duren, vaak maanden. Dat heeft sociale en economische gevolgen. 

Een psychisch zieke werknemer kost gemiddeld 250 euro per dag. Als je weet dat iemand met mentale problemen 200 dagen per jaar niet aan het werk is, dan lopen de kosten flink op. Daarom is het belangrijk dat de werknemer weet hoe de regie te krijgen over de eigen denkprocessen.

Wat is een oorzaak, gevolg en een oplossing? Je zult een oplossing ontdekken die simpeler is dan het moeizame traject dat een medewerker vaak doorloopt om weer mentaal gezond aan het werk te gaan.

Psychisch ziek door werkgever

In kleine en grote organisaties wordt veel van het personeel verwacht en gevraagd. Naast fijn samenwerken, goed presteren en doelen behalen ontstaan ook mentale blokkades en belemmeringen. Een manager, leidinggevende of baas kan het voor de werknemer behoorlijk moeilijk maken. 

Bijvoorbeeld door: 

• Hoge werkdruk
• Prestatielat
• Niet gehoord worden
• Pestgedrag op de werkvloer
• Niet kunnen samenwerken met collega's
• Uitbuiting
• Racisme

Dit zijn slechts enkele veelvoorkomende problemen die zorgen voor mentaal zieke personeelsleden. Waarschijnlijk kan je er zelf nog meer oorzaken bedenken. Een werkgever heeft uiteraard een belangrijke functie. Naast motiverende gesprekken voeren met de medewerker, is het belangrijk dat het bedrijf gezond is. Niet alleen financieel, maar ook psychisch. Helaas gaat dat niet altijd vlekkeloos, wat weer invloed heeft op de prestaties van de werknemers.

Gevolgen

Wat gebeurt er als een personeelslid thuis komt te zitten? Naast de economische kosten van gemiddeld 250 euro per dag per psychisch zieke werknemer, worden collega's opgezadeld met meer werk. Uiteindelijk kan dat zorgen voor bijvoorbeeld nóg meer werkdruk, een vol hoofd, angsten en een burn-out. 

Nog meer verzuim door een niet-werkende medewerker is voor veel organisaties één van de grootste kostenposten. Het is daarom belangrijk om met gezond personeel, zowel fysiek als mentaal, een groeiend bedrijf te hebben. Een personeelslid dat door stress, pesterijen, angsten of ander soort hulpvragen niet aan het werk gaat, draagt op allerlei vlakken niet bij aan de prestaties en het werkplezier.

Hoe eerder de werknemer weet hoe de regie te krijgen over zijn eigen hoofd, hoe sneller iemand weer aan het werk kan en wilt.

Voorbeeld

Een werkgever kan zijn personeel op allerlei soorten manieren tegenwerken. Bijvoorbeeld door iemand te demotiveren of af te blaffen of misbruik te maken. Misschien omdat hij zelf niet goed in zijn vel zit of omdat hij niet tevreden is met het functioneren van een medewerker. Normaal met elkaar praten ziet er soms niet in. Een simpele manier is de ander de schuld te geven en te zeggen dat er harder gewerkt moet worden. Toch los je daarmee niet het echte probleem op.

Een leidinggevende heeft vaak niet door wat de gevolgen kunnen zijn voor de werknemer. Er kan bijvoorbeeld een verkeerd woord zijn gebruikt dat steeds in het hoofd blijft zitten als je 's ochtends een chagrijnig gezicht langs je bureau ziet lopen. Of er komt direct een vervelend onderbuikgevoel naar boven als je een mailtje krijgt van de werkgever, manager of collega. Dat zijn allemaal zintuigelijke waarnemingen die in het hoofd zich afspelen en resulteren in bepaald gedrag. Dat kan een plaatje, geluid, gevoel, reuk, smaak of gedachte zijn.

Niet de gevolgen van een psychisch zieke werknemer moet worden aangepakt, maar juist de oorzaak. Daar ontstaat het probleem: in het hoofd van de persoon zelf.

Oplossing

Hoe voorkom of los je het probleem op als een medewerker mentaal ziek wordt door een werkgever? Er zijn allerlei 'oplossingen' die vaak niet het daadwerkelijke probleem oplossen. Afleiding of praten over het probleem bijvoorbeeld. Hoewel dat manieren zijn die in de meeste gevallen worden aangeboden, is het belangrijker dat de werknemer de regie krijgt over het eigen hoofd. Dan wordt duidelijk hoe een angst voor iets uit het verleden of in de toekomst wordt aangepakt. Het kan ook zijn dat er minder werkdruk komt doordat de persoon zelf weet hoe informatie handiger, overzichtelijker te verwerken, op te slaan, te onthouden en terug te vinden. 

Met de MatriXmethode als interventie is dat mogelijk. Met deze interventie worden specifieke vragen gesteld, waardoor de persoon zelf een eigen oplossing toepast. Dat gebeurt op een geheel eigen wijze, zonder dat de probleeminhoud gedeeld hoeft te worden. Daardoor is deze veilig toepasbare aanpak ideaal voor de werknemer én de werkgever.

Model

Een veelgebruikt model dat te maken heeft met de eigen regie is het MatriXwerkmodel. Met dit model wordt duidelijk hoe de interventie werkt bij mentale hulpvragen. Als je begrijpt hoe dit model werkt, dan weet je wat een oplossing kan zijn voor psychisch ziekteverzuim.

Drie fases spelen een rol: het sensorisch geheugen, het werkgeheugen/kortetermijngeheugen en het langetermijngeheugen. De MatriXmethode als interventie wordt toegepast bij psychische problemen die zijn onthouden in het langetermijngeheugen.

Dit model wordt uitgelegd in een korte video:

Na de training weten professionals hoe dit werkmodel te gebruiken in gesprekken. Het zorgt vaak ervoor dat cliënten begrijpen hoe denkbeeldig hun hoofd werkt. Ook wordt visueel duidelijk gemaakt hoe de hulpvraag in het langetermijngeheugen met de MatriXmethode wordt aangepakt.

Resultaten

Deze doelgerichte interventie biedt snel resultaat bij mentale blokkades en belemmeringen. Ook als de werknemer psychisch ziek is door het gedrag van de werkgever. Met deze interventie worden (ineffectieve) gesprekken met bijvoorbeeld een psycholoog voorkomen.

Enkele voordelen van de tussenkomst zijn: 

• De probleeminhoud blijft privé (veilig voor de cliënt en voor de professional)
• De hulpvrager komt direct tot de kern van de klacht
• Het probleem wordt beschouwd (er vindt geen herbeleving of afleiding plaats)
• Vaak is de hulpvrager binnen één tot drie sessies van de specifieke hulpvraag af
• De interventie werkt bij zowel cognitieve als emotionele klachten
• Coachingsgesprekken worden leuker, sneller en effectiever
• Je voorkomt vastlopende trajecten en gesprekken

Er zijn verschillende onderzoeken en onderzoeksresultaten gemeten die laten zien dat de interventie werkt. Wetenschappelijk onderzoek is in ontwikkeling en zal meer duidelijkheid bieden. Maar tot nu toe zijn de resultaten hoopgevend, gezien de effectiviteit van de interventie tijdens het groeitraject.

Onder andere deze resultaten zijn bekend:Ook is tijdens dit traject een vraag hoe lang iemand al last had. Want sommige cliënten wachten soms vele maanden tot jaren voordat ze professionele hulp zoeken. Een reden kan zijn dat iemand liever niet over het probleem praat, of niet erover mag, durft of kan praten.

Terwijl als iemand de regie krijgen over het eigen hoofd, kan het probleem direct aangepakt worden. Zonder dat over de probleeminhoud gepraat hoeft te worden. Dat is vaak wat bij veel andere interventietechnieken en methodieken wel gedaan wordt.

Ook is gemeten hoe zwaar het probleem is die iemand ervaart. Een trauma of seksueel misbruik kan bijvoorbeeld een hele grote impact hebben gehad op iemand leven:

Tot slot is gemeten hoe effectief de MatriXmethode is geweest tijdens en na de coaching. Want het doel is dat de persoon met de hulpvraag de baas wordt over zijn eigen hoofd. En dat deze interventie effectief is, wordt duidelijk met de laatste meting:

Conclusie: Psychisch ziek door werkgever

Een medewerker die door de werkgever psychisch ziek is, leidt tot veel negatieve gevolgen. Niet alleen bij de persoon zelf, maar ook voor het bedrijf en der onderlinge prestaties. Veelvoorkomende problemen zijn dat de werknemer niet gehoord wordt, er een hoge werkdruk is  (of ontstaat), er pestgedrag is of niet goed kunnen samenwerken. Het is de taak van de leidinggevende, manager of eigenaar om zijn werknemers mentaal gezond te houden. Een zieke werknemer kost al snel 250 euro per dag en zit maanden thuis. Een interventie die zorgt voor het voorkomen of verminder van psychisch zieke werknemers is de MatriXmethode. Daarbij krijgt de persoon zelf de regie over het eigen hoofd bij mentale blokkades en belemmeringen. Zonder een situatie te herbeleven of de probleeminhoud te moeten delen met iemand.